Aşırı Akım Rölesi Neyi Korur ?

Kerem

New member
Aşırı Akım Rölesi Neyi Korur?

Elektrik tesisatlarında güvenliği sağlamak amacıyla kullanılan pek çok koruma elemanı bulunmaktadır. Bunlardan biri de aşırı akım rölesidir. Bu röle, özellikle elektriksel sistemlerde meydana gelen anormal akım artışlarını tespit ederek, devreyi korur. Aşırı akım rölesi, genellikle elektriksel sistemlerin güvenliğini sağlamak ve olası zararları önlemek için kritik bir bileşendir. Bu makalede, aşırı akım rölesinin neyi koruduğu, nasıl çalıştığı ve ne tür durumlarda devreye girdiği detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

Aşırı Akım Rölesi Nedir?

Aşırı akım rölesi, elektriksel devrelerdeki akımın belirli bir değeri aşması durumunda devreyi kesen bir güvenlik cihazıdır. Akım, elektriksel yüklerin hareketi ile ilgilidir ve bir devreye bağlanan yüklerin farklı nedenlerle fazla akım çekmesi, çeşitli tehlikeleri beraberinde getirebilir. Bu fazla akım, elektrikli cihazlara, kablolara ve tesisatlara ciddi zararlar verebilir. Aşırı akım rölesi, bu tür durumları engelleyerek, elektrikli sistemlerin sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlar.

Aşırı Akım Rölesi Ne İşe Yarar?

Aşırı akım rölesi, birkaç farklı tehlikeyi önlemeyi amaçlar. Bunlar arasında:

1. **Kabloların Yanması:** Elektrik akımı kabloların taşıma kapasitesini aştığında, kablolar ısınır ve bu ısınma yangınlara neden olabilir. Aşırı akım rölesi, akımın fazla olduğu durumları tespit ederek kabloların aşırı ısınmasını engeller.

2. **Elektrikli Cihazların Zarar Görmesi:** Elektriksel cihazlar, belirli bir akıma dayanacak şekilde tasarlanmışlardır. Aşırı akım, cihazların iç bileşenlerine zarar verebilir. Bu, cihazın ömrünü kısaltabilir veya tamamen arızalanmasına neden olabilir. Aşırı akım rölesi, bu tür arızaların önüne geçer.

3. **Elektriksel Yangınların Önlenmesi:** Yüksek akımların neden olduğu kısa devreler, elektriksel yangınların başlıca sebeplerindendir. Aşırı akım rölesi, akım aşımını erken bir aşamada tespit ederek yangın riskini minimize eder.

4. **Tesisatın Korunması:** Elektrik tesisatları, belirli bir kapasiteye kadar akım taşıyacak şekilde tasarlanmıştır. Aşırı akım rölesi, tesisatın maksimum taşıma kapasitesinin aşılmasını engelleyerek sistemin güvenli bir şekilde çalışmasını sağlar.

Aşırı Akım Rölesi Ne Zaman Devreye Girer?

Aşırı akım rölesi, genellikle iki durumda devreye girer:

1. **Kısa Devre Durumunda:** Elektriksel devrede, bir iletkenin bir araya gelmesi sonucu oluşan kısa devre, çok yüksek bir akımın oluşmasına neden olur. Bu durumda, aşırı akım rölesi hızla devreye girer ve devreyi keser. Kısa devre, ciddi güvenlik tehditlerine yol açabileceği için bu tür bir koruma kritik öneme sahiptir.

2. **Aşırı Yük Durumunda:** Elektriksel sistemde, bağlı olan cihazlar veya yükler belirli bir akım seviyesinin üzerine çıktığında, sistemdeki normal akım seviyeleri aşılmış olur. Bu durumda, aşırı akım rölesi devreye girer ve sistemin zarar görmesini önler.

Aşırı Akım Rölesi Hangi Sistemlerde Kullanılır?

Aşırı akım rölesi, pek çok farklı elektriksel sistemde kullanılabilir. Bu sistemler şunları içerebilir:

1. **Ev ve İşyerleri:** Evlerde ve ticari alanlarda kullanılan elektrikli cihazlar, genellikle düşük ve orta seviyeli akım gereksinimlerine sahiptir. Ancak herhangi bir cihazda meydana gelebilecek arızalar, akım artışına neden olabilir. Aşırı akım rölesi, bu tür durumları önler.

2. **Sanayi Tesisatları:** Sanayi tesislerinde kullanılan makineler ve elektrikli sistemler daha yüksek akım seviyelerine ihtiyaç duyar. Yüksek güçlü makinelerde aşırı akım riski daha fazladır. Aşırı akım rölesi, sanayi tesislerinde makinelerin ve tesisatların güvenliğini sağlamak için kullanılır.

3. **Güneş Enerjisi Sistemleri:** Güneş enerjisi sistemleri de elektrik akımı kullanır. Bu sistemlerde meydana gelebilecek bir aşırı akım, panellere veya invertöre zarar verebilir. Aşırı akım rölesi, güneş enerjisi sistemlerinde de önemli bir koruma işlevi görür.

4. **Otomotiv Sistemleri:** Araçlarda kullanılan elektrikli sistemler, motorlar ve diğer cihazlar yüksek akım tüketebilir. Araçlardaki elektriksel sistemlerin korunması için aşırı akım rölesi kullanılır.

Aşırı Akım Rölesi İle Sigorta Arasındaki Farklar

Aşırı akım rölesi ile sigorta arasında bazı benzerlikler bulunsa da, bu iki cihazın işlevleri farklıdır. Sigorta, akım belirli bir seviyeye ulaştığında erir ve devreyi keser. Ancak sigorta, tek kullanımlık bir elemandır; yani bir kez çalıştığında, değiştirilmesi gerekir. Aşırı akım rölesi ise genellikle yeniden ayarlanabilir bir cihazdır. Sigorta, daha çok devredeki akımın kesilmesi için kullanılırken, aşırı akım rölesi yalnızca devreyi kesmekle kalmaz, aynı zamanda tekrar çalışmaya başlamadan önce sisteme müdahale eder ve güvenlik sağlayacak şekilde devreyi izler.

Aşırı Akım Rölesi Ayarı Nasıl Yapılır?

Aşırı akım rölesinin doğru çalışabilmesi için ayarlarının doğru yapılması önemlidir. Rölenin ayarı, sistemin taşıyabileceği maksimum akım seviyesine göre yapılmalıdır. Bu ayar, rölenin ne zaman devreye gireceğini belirler. Rölenin ayarını doğru yapmak, elektriksel sistemin güvenliğini sağlamak için gereklidir. Eğer aşırı akım rölesinin ayarı yanlış yapılırsa, sistem ya gereksiz yere kesilebilir ya da aşırı akıma karşı koruma sağlanamayabilir.

Sonuç

Aşırı akım rölesi, elektrikli sistemlerde meydana gelebilecek tehlikeli durumları önleyerek önemli bir güvenlik fonksiyonu sağlar. Bu röle, kabloların, elektrikli cihazların ve genel olarak tesisatın aşırı akımdan korunmasına yardımcı olur. Elektrik tesisatlarında kullanılması, yangın riski, cihaz arızaları ve diğer güvenlik tehditlerini en aza indirir. Bu nedenle aşırı akım rölesi, her türlü elektriksel sistemde kritik bir güvenlik unsuru olarak yerini alır.